Historii Wrocławia nie możemy opowiadać bez wspomnienia o jego dawnych mieszkańcach – Żydach. Dzisiaj po tych mieszkańcach pozostały tylko nieliczne zabytki, w tym Nowy Cmentarz Żydowski we Wrocławiu.
We Wrocławiu znajduje się kilka cmentarzy żydowskich, w tym stary cmentarz żydowski we Wrocławiu znajdujący się przy ulicy Ślężnej, gdzie działa Muzeum Sztuki Cmentarnej, Nowy Cmentarz Żydowski, a także cmentarz żydowski we Wrocławiu przy ulicy Gwarnej, a właściwie jego pozostałości, ponieważ zachowała się tylko jedna macewa. Nowy Cmentarz Żydowski we Wrocławiu jest piątym pod względem wielkości kirkutem w Polsce, który obejmuje łącznie przestrzeń 11 hektarów. Znajduje się przy ulicy Lotniczej 51. Należy do Gminy Żydowskiej we Wrocławiu i wpisany jest do rejestru zabytków.
Historia Nowego Cmentarza Żydowskiego
Pod koniec XIX wieku zaczęło brakować miejsca na cmentarzu znajdującym się przy ulicy Ślężnej, wobec tego gmina żydowska podjęła decyzję o wybraniu nowego miejsca. W ten sposób powstał Nowy Cmentarz Żydowski we Wrocławiu.
Na terenie cmentarza zbudowano monumentalną kaplicę cmentarną, która została połączona krużgankiem arkadowym z budynkiem kostnicy. Założono również dom zarządu, gdzie znalazły się kancelaria, kwiaciarnia, mieszkania ogrodnika, inspektora oraz grabarza. W czasie II wojny światowej z polecenia NSDAP w budynkach cmentarza urządzono stację szpitalną. Reszta budynków została przeznaczona jako lokale mieszkalne. Następnie obiekt oddano pod nadzór i użytkowanie wojsku – wyłącznie jego kostnica służyła zgodnie z przeznaczeniem.
Zachowane nagrobki na Nowym Cmentarzu Żydowskim
W 1983 roku cmentarz wpisano do rejestru zabytków. Do dzisiaj przetrwało jego zabytkowe ogrodzenie oraz brama z płaskorzeźbami oraz wytyczone niegdyś ścieżki, dom przedpogrzebowy i krużganek, chociaż nie w najlepszym stanie. Na kirkucie możemy także oglądać oryginalne nagrobki, czyli macewy, płyty nagrobne oraz grobowce. Łącznie na cmentarzu zachowało się około 8 000 nagrobków. Cmentarz można zwiedzać – stanowi przejmujące świadectwo historii.
